Page 9 - W centrum uwagi - zakres rozszerzony

Człowiek istotą społeczną

Przykłady statusów i ról społecznych
Z rolą społeczną są związane określone postawy, zachowania, prawa i obowiązki.
Każda rola opiera się także na założeniu, że dana osoba będzie miała pewną swo-
bodę w wyborze sposobu jej odgrywania.

• posłuszeństwo wobec dziecko przyjaciel • lojalność, dotrzymywanie
rodziców, pomaganie słowa
w obowiązkach domowych Rola Rola • pomaganie w rozwiązywaniu
• spontaniczne zachowania problemów, wsparcie
• odnoszenie się z szacunkiem Status Status w trudnych sytuacjach
do osób dorosłych • wspólne spędzanie wolnego
czasu

• wykonywanie obowiązków uczeń Polak • troska o dobro kraju, udział
szkolnych w wyborach i referendach
• przestrzeganie zasad Rola Rola • szacunek dla symboli
zachowania obowiązujących narodowych
w szkole Status Status • pielęgnowanie pamięci
• okazywanie szacunku historycznej
nauczycielom

Potrzeby człowieka nim lub bezpośrednim udziałem społeczeń-
Życie wśród innych ludzi pozwala człowiekowi stwa. Przykładowo, w miastach utworzone
na zaspokajanie rozmaitych potrzeb. Potrzebą w jego ramach instytucje organizują zarówno
nazywamy odczuwalny brak czegoś, co jest dla dostawy żywności, wody i energii elektrycznej,
danej jednostki ważne lub niezbędne do życia. jak i uroczystości religijne czy imprezy kultu-
Potrzeby ludzkie są zróżnicowane. Człowiek ralne. Społeczeństwo uczestniczy w realizacji-
musi zaspokoić określone potrzeby naturalne, potrzeb swoich członków przede wszystkim
np. snu, odżywiania, ale ważne jest dla niego dlatego, że gdyby poszczególne osoby, rodziny
także realizowanie potrzeby bezpieczeń- czy grupy zaspokajały swoje potrzeby na włas-
stwa czy potrzeby przynależności, dotyczącej ną rękę, dochodziłoby do nieustannych kon-
utrzymywania relacji z innymi ludźmi. Jedną fliktów i kolizji interesów.
z najbardziej znanych klasyfikacji potrzeb czło-
wieka opracował amerykański psycholog Abra-
ham Maslow [czyt.: masloł], który podzielił je
Duchowe
na potrzeby niższego rzędu (podstawowe) Potrzeby wyższego rzędu
i potrzeby wyższego rzędu, czyli te, które Samorealizacji
odróżniają człowieka od zwierzęcia (zob. sche-
mat obok). Uznania i szacunku
Każdy człowiek odczuwa wiele różnych
potrzeb, każdy potrafi też wskazać spośród Przynależności
nich te, które są dla niego szczególnie ważne.
Przykładowo, niektóre osoby dążą przede Bezpieczeństwa Potrzeby niższego rzędu
wszystkim do zdobycia uznania i szacunku,
natomiast inne koncentrują się na realizacji Naturalne
potrzeb duchowych.
Współcześnie potrzeby naturalne i potrzeby Zaproponowana przez Abrahama Maslowa hierarchia
potrzeb jest przedstawiana w formie piramidy nazywa-
wyższego rzędu są zaspokajane z pośred- nej od nazwiska badacza piramidą Maslowa.

7